Publicatiedatum: april 2019
Artikel door: Maartje van den Boom
Dialoog culturele instellingen
‘Kunst maakt ons tot mens en nodigt uit om onszelf uit te drukken’
Factorium en Edu-Ley werken samen aan culturele vorming
Maartje van den Boom – Coppes is vanuit Factorium betrokken bij de cultuureducatie projecten op de Edu-Ley scholen, waaronder de impuls Muziek, die vanaf oktober 2017 van start is gegaan. ‘Ik merk dat er veel enthousiasme en gedrevenheid is om aan de slag te gaan. Ik zie een club mensen die elkaar snel weet te vinden en die samen optrekt om voor kinderen het beste cultuuraanbod te realiseren. Ik vind de relatie met de Edu-Ley scholen ook prettig omdat iedereen vanuit de eigen rol betrokken is, van groepsleerkracht en intern begeleider, tot cultuurcoördinator, directeur en bestuurder.
Muziek DNA
Wat ik zelf met muziek heb? Ik heb conservatorium gedaan waar ik mijn diploma’s haalde voor zowel muziekdocent als uitvoerend muzikant met als instrument blokfluit. Na het behalen van mijn eerstegraads bevoegdheid schoolmuziek heb ik een paar jaar als vakdocent muziek op basisscholen gewerkt. Uiteindelijk ben ik me meer gaan richten op het begeleiden van groepen kinderen in hun brede culturele vorming.
Kunst opent de wereld
Het mooie van culturele vorming is dat het kinderen ondersteunt om zichzelf te ontdekken en op eigen manier uit te drukken. Ook helpt het sociale en communicatieve vaardigheden te versterken. In een orkest of koor speel je niet alleen je eigen partij, maar sluit je ook aan op de partijen van anderen om een gezamenlijk resultaat neer te zetten.
Wat ik zo mooi vind, is dat het met zijn allen zo veel mooier klinkt dan wanneer je in je eentje muziek maakt. En dan heb je ook nog de esthetische kant van kunst, de voldoening ervaren om schoonheid te scheppen. Culturele vorming is gelukkig steeds meer ingebed in andere vak- en vormingsgebieden. Muziek, dans, drama en beeldende vorming zijn heel waardevol voor de ontwikkeling van kinderen. Zo kun je bijvoorbeeld spelenderwijs woorden oefenen of leren rekenen. Speciale aandacht is er voor het betrekken van kinderen die van huis uit minder met culturele vorming in aanraking komen. Wat we dan ook onderzoeken, is hoe we kinderen kennis kunnen laten maken met muziek uit verschillende culturen. Op die manier worden ze bewust van verschillen en leren ze daar op een respectvolle manier naar te kijken.
Goirles model
In mijn rol als intermediair sla ik de brug tussen de aanbieders van cultuureducatie en het onderwijs. Uniek is dat de Culturele Ladekast en de Cultuurloper beiden als basis dienen voor Edu-Ley. Deze geïntegreerde aanpak noemen we dan ook het Goirles model. Daarbij wordt zowel wordt gewerkt aan visie ontwikkeling als aan activiteiten en coaching op de werkvloer. Per school wordt bekeken welke ambities de school wil realiseren op het gebied van culturele vorming en wat ze kinderen minimaal willen meegeven op dat vlak. Er worden daarin twee sporen tegelijk bewandeld, bijvoorbeeld ondersteuning van de leerkracht op het gebied van kunsteducatie en de inzet van kunstvak docenten in de klas.
Ontdekken en groeien
Bezig zijn met bijvoorbeeld zang, drama, dans of het bespelen van een instrument laat kinderen ervaren dat je heel veel moet oefenen om ergens in uit te blinken, maar ook dat het oké is om tijdens het leerproces fouten te maken, opnieuw te beginnen en te blijven oefenen. Kleine succesjes vormen de motivatie om te blijven proberen en niet op te geven. Het gaat niet om goed of fout maar om plezier en groeiend vertrouwen, om de moed om je te herpakken en jezelf te presenteren voor een groep. Ik merk dat deze ontwikkelingsdoelen ook op de agenda staan van leerkrachten. Ook als ze zelf weinig ervaring hebben met kunst weten we elkaar hierin te vinden. Of je nu online lessen uitprobeert of een cultuur coördinator inschakelt, cultuureducatie nodigt je uit om te ervaren, uit te proberen, te onderzoeken, feedforward toe te passen en successen te delen. Leren begint bij nieuwsgierig zijn en ontdekken dat je er energie van krijgt als je vorderingen maakt. Niet alleen kinderen worden hier blij van, ook de leerkrachten.
Samen versterken
Factorium en Edu-Ley werken beiden vanuit dezelfde visie om de brede ontwikkeling van kinderen te stimuleren. Daarbij werken we samen met verschillende partners, zoals muziekinstellingen, bibliotheek, Jan van Besouw, verenigingen en de lokale harmonie in Goirle. Wat we onder andere doen in het project ‘Blaas erop los’ is kinderen op school kennis laten maken met een blaasinstrument, waarbij iemand van de harmonie gastlessen ondersteunt en de instrumenten ter beschikking stelt. Als kinderen interesse hebben, kunnen ze zich verder verdiepen in het instrument en treden ze samen met jeugdharmonie Colorato na verloop van tijd op voor een publiek in het Cultureel Centrum Jan van Besouw.