Publicatiedatum: juni 2020
Artikel door: Joop Spermon

Ieder kind de kans geven om mee te doen

In gesprek met Joop Spermon, coördinator stichting Leergeld

De samenwerking tussen stichting Leergeld en de Edu-Ley scholen verloopt al jaren naar ieders tevredenheid, maar is ook nog steeds hard nodig, aldus coördinator Joop Spermon. Stichting Leergeld Goirle en Riel is opgericht in 1998 en is aangesloten bij een landelijk vereniging die inmiddels meer dan 100 autonome lokale stichtingen kent. Leergeld ondersteunt gezinnen die vanwege beperkte middelen niet in staat zijn om hun kinderen mee te laten doen aan sociale en culturele activiteiten tijdens of na schooltijd. Joop legt uit dat de naam ‘Leergeld’ bewust is gekozen. Bedoeling is namelijk dat er geen enkel kind aan de zijlijn blijft staan. Staan we dit toe, dan betalen we daar als samenleving later het leergeld voor.

Bijspringen
Joop: ‘We ondersteunen kinderen en gezinnen op verschillende manieren. Als na een kennismaking en onze persoonlijke inschatting blijkt dat een gezin in aanmerking komt voor hulp, dan hebben we mogelijkheden om financieel bij te springen. Zoals laatst bij een vluchtelingengezin dat vanwege de procedures om erkend te worden als statushouder (inburgeringscursus), een periode geen tijd had om de kinderen tussen de middag van school op te halen. In dat geval betaalden wij de overblijfkosten. Maar we ondersteunen soms ook door het betalen van de ouderbijdrage of het geven van bijles. In alle gevallen bekijken we goed waar de behoefte ligt en wat de mogelijkheden van de ouders zijn. Als we twijfelen over de intenties, kan het zijn dat we een verzoek afwijzen. We willen immers dat het geld op de juiste plek terechtkomt en vanwege de juiste redenen.

Weten wat er leeft
De scholen van Edu-Ley zijn voor ons zogenoemde vindplaatsen. Leerkrachten hebben contact met de ouders en de kinderen en signaleren soms dat er thuis problemen zijn, dat zij bepaalde uitgaven niet kunnen doen om kinderen volwaardig mee te laten doen aan activiteiten. In zo’n geval verwijst de school de ouders naar Leergeld. Je zou kunnen zeggen dat wij inspringen waar de gaten vallen, waar mensen tussen wal en schip dreigen te raken omdat er voor hen geen hulp geregeld is via de gebruikelijke instanties. Ons criterium voor ondersteuning is gekoppeld aan het inkomen en de maandelijkse kosten van het gezin. Onder de armoedegrens komt een gezin in principe in aanmerking voor ondersteuning. Wij kijken als Leergeld Goirle genuanceerd naar de situatie van een gezin. We schatten in wat je kan beschouwen als redelijke basisbehoeften. Dat verandert met de tijd. Telefoon, internet en televisie zijn basisbehoeften geworden. Een skivakantie of een lidmaatschap van de hockeyclub zijn dat niet.

Meedoen en ontmoeten
De verzoeken die we binnenkrijgen, hangen meestal samen met een lidmaatschap van een sportvereniging of het bekostigen van zwemlessen. De kosten van zwemlessen bedragen meer dan 600 euro per jaar en dat is voor veel gezinnen niet op te brengen. De noodzaak om te kunnen zwemmen is juist groot, zeker in een land als Nederland. Mensen die uit bijvoorbeeld Syrië komen, schrikken er wel eens van als ze zien hoe gevaarlijk de plassen, sloten en vennen kunnen zijn. Op cultureel gebied krijgen we verzoeken om muziek- en danslessen te bekostigen, maar ook tekenlessen. We zien dat gezinnen vaak pas aan cultuur toekomen als in de basisbehoeften is voorzien. Als je in de stand ‘overleven’ staat, kom je er minder snel toe om je kind deel te laten nemen aan cultuureducatie. Om toch ook de kinderen die dat van huis uit niet meekrijgen, die ervaring mee te geven, geven we soms vrijkaartjes voor voorstellingen in het van Jan van Besouw. Daar zijn ook speciale middagen waarin kinderen eerst samen knutselen en dan een film kijken bijvoorbeeld. Die bijeenkomsten zijn extra waardevol omdat op die manier mensen met elkaar in contact komen vanuit verschillende achtergronden. Bovendien komen mensen zo uit het isolement dat vaak gepaard gaat met armoede.

Verborgen armoede
In het afgelopen jaar hebben we zo’n 220 kinderen geholpen in Goirle en Riel. De gemeente schat in dat er 230 kinderen in armoede leven, dus dat betekent dat we bijna alle kinderen uit de doelgroep hebben weten te bereiken. Niet altijd gaat het overigens om armoede alleen. Soms is het veel complexer. Wanneer geen van beide ouders voor een kind kunnen zorgen bijvoorbeeld. In de jaren dat ik dit werk doe, ben ik tot het besef gekomen dat we armoede waarschijnlijk nooit helemaal kunnen voorkomen. Wat we wel kunnen doen, is de nadelige gevolgen voor kinderen zoveel mogelijk te beperken. Als het goed gaat met de ouders, gaat het vaak ook goed met de kinderen. Kunnen ouders niet rekenen, dan heeft dat consequenties voor het huishouden en voor de uitgaven. En soms durven ouders niet om hulp te vragen. Dat is onder andere het geval bij veel ZZP’ers zoals artiesten, ambachtsmensen en mensen die thuis een klein bedrijfje runnen.

Dankbaar werk
Ons doel is om zoveel mogelijk verbindingen en integratie tot stand te brengen. Dat zie je onder andere terug in het jeugdvakantiewerk en in de zomeractiviteiten zoals het zwemmen in het buitenbad in Goirle. In alles wat we organiseren speelt ook de bereikbaarheid een rol. Mensen moeten niet teveel moeite hoeven doen om ergens te komen. Joop: ‘Wat mij beweegt om dit vrijwilligerswerk te doen, is iets terug doen voor de samenleving. Ik ben lange tijd projectleider en manager geweest bij een bedrijf dat medische apparatuur ontwikkelde. Ik heb ervaren hoe nodig het is om solidair te zijn met mensen die het minder hebben, mensen die uit oorlogsgebieden komen en die afhankelijk zijn van onze steun. Een ander helpen geeft voldoening en de dankbaarheid die je terugkrijgt is onbetaalbaar. Binnenkort geef ik het stokje wel door aan een opvolger, want dan heb ik er 10 jaar opzitten als coördinator.’